آبیاری قطره ای ، بارانی و مه پاش در سالهای اخیر محوبیت ویژه ای در میان مردم پیدا کرده و ضرورت طراحی و اجرای یک سیستم خوب در این حوزه از دغدغه های مصرف کنندگان می باشد.

با توجه به محدودیت‌های سیستم‌های آبیاری سطحی از نظر نیل به راندمان مطلوب و همچنین مضراتی که از استفاده نادرست آنها متوجه گیاه می‌شود، انواع سیستم‌های آبیاری تحت فشار در گلخانه‌ها توسعه یافته‌اند که این سیستم‌ها با توجه به اهداف سرمایه‌گذار برای اجراء سیستم‌ و راندمان موردنظر طراحی و اجراء می‌گردند. این سیستم‌ها در دو گروه بارانی و قطره‌ای معرفی می‌شوند.

نمونه سیستم اجرایی آبیاری قطره ای

آبیاری بارانی گلخانه

سیستم‌های آبیاری بارانی در گلخانه‌هایی اجراء می گردند که هدف از آبیاری در آنها نه تنها تأمین نیاز آبی گیاه بلکه کاهش دمای محیط و یا افزایش درصد رطوبت گلخانه نیز می‌باشد. با توجه به مساحت و ارتفاع کم  گلخانه‌ها عموماً توسط لوله‌های روزنه‌دار که با فشار پائین کار می‌کنند و قطر پراکنش کمتری ایجاد می‌نمایند، اجراء می‌گردند.افزایش راندمان کاربرد آب به بیش از ۷۵ درصد، امکان افزایش درصد رطوبت گلخانه و در  نتیجه کاهش تبخیر و تعوق از سطوح گیاه (که این قابلیت در مورد پرورش گیاهان زینتی موجب افزایش طراوت گیاه می‌گردد) و امکان کاهش دمای گلخانه متناسب با نیاز حرارتی گیاه با توجه به دوره رویش آن از  مزایای اجراء سیستم آبیاری بارانی در گلخانه‌ها می‌باشد.ا

البته از میان پارامترهائی که برای طراحی این سیستم مورد نیاز است، دقت در مورد کیفیت آب آبیاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، چرا که با توجه به پاشش مستقیم آب به سطح سبزینه گیاه، در صورت بالا  بودن EC با سایر عناصر محلول در آب، احتمال سوختگی و مسمومیت گیاه وجود خواهد داشت. همچنین عدم توانائی در کنترل علف‌های هرز و عدم امکان رفت‌وآمد در داخل گلخانه هنگام کارکرد سیستم از دیگر محدودیت‌ها و معایب این سیستم به‌شمار می‌روند.

نمونه سیستم آبیاری بارانی گلخانه

مه پاش یا میست (فوگر):

گرما و استرس گرمایی یکی از مشکلاتی است که در فصل گرم یا حتی سرد در گلخانه ، مرغداری ، ویلا ، باغ تالار ، رستوران ، محل های پذیرایی ، گاوداری ، فضای سبز ، کارخانجات لاستیک سازی ،آلاچیق ها ،  پتروشیمی و سایر موارد نیاز به یک روش برای خنک سازی کم هزینه را لازم و ضروری می کند. سیستم رطوبت ساز نازلی یا همان سیستم مه پاش نازلی(سیستم مهپاش سرد) یک روش مناسب برای خنک کردن ،  ایجاد رطوبت و حتی کاهش گرد و خاک و کاهش دما به میزان قابل ملاحظه ای می باشد.

این سیستم کارایی بسیار بالایی دارد البته با توجه به نیاز مورد استفاده از آن باید مدل و نوع مطلوب آن را انتخاب کرد. می توان گفت که مهترین قسمت در خرید یک سیستم مه پاش انتخاب درست آن سیستم می باشد. چرا که با توجه به نیاز هر پروژه سیستم مه پاش مخصوص به آن باید انتخاب و طراحی شود. توجه به این نکته که تفاوت قیمت های مه پاش بسیار متفاوت می باشد. به طور مثال یک سیستم مه پاش صنعتی چندین برایر یک سیستم مه پاش خانگی هزینه بردار است.پکیج های کامل و آماده از لوازم مورد استفاده در سیستم های مه پاش خانگی موجود میباشد اما برای پروژههای صنعتی نیازمند طراحی دقیق میباشد.

انواع سیستم های مه پاش

سیستم مه پاش را به طور کلی می توان به دو دسته مه پاش با فشار کاری بالا و مه پاش های با فشار کاری پایین تقسیم بندی کرد.

مه پاش با فشار کاری بالا

مه پاش های فشار قوی که با فشار بالای ۳۰ تا ۱۰۰ بار کار می کنند. عمدتا از جنس استیل و برنجی می باشند. در این مه پاش ها از سیستم پمپاژ مرکزی فشار بالا یا همان پمپ های پستونی (به طور مثال ۱۰۰ بار – ۱۵۰ بار – ۲۰۰ بار و… ) استفاده می کنند. این سیستم های مه پاش را به صورت  فیتینگی یا پیچی طراحی و اجرا می کنند. قیمت و هزینه سیستم مه پاش فشار بالا به خاطر سیستم پمپاژ مرکزی و اتصالات آن می توان گفت که جز گران ترین ها در مابین سیستم های مه پاش می باشد.

برای سیستم های مه پاش فشار بالا با توجه به تعداد خط های طراحی شده مه پاش و محیط مورد نظر می توان از کنترلر اتوماتیک آبیاری و شیر برقی فشار بالا استفاده کرد. این سیتستم در ساعات انتخابی شماپمپ را استارت می کند و شیر برقی خط مه پاش مورد نظر شما را راه اندازی می نماید.

مه پاش با فشار کاری پایین

مه پاش با فشار کاری پایین سیستم هایی هستند که با فشار کاری ۱ تا ۱۰ بار کار می کنند که با توجه به مدل آن ها کاربرد های مختلفی نیز دارند. با توجه به مکان استفاده از مه پاش می توان برای آن پروژه سیستم بهینه آن انتخاب گردد. به طور مثال اگر به دنبال یک سیستم مه پاش خانگی و ارزان قیمت هستید می توانید از پک های مه پاش خانگی (کیت مه پاش) استفاده کنید. یا اگر برای گلخانه و نشا کاری دنبال سیستم آبیاری و مه پاش هستید می توانید از مه پاش چهار نازله نتافیم استفاده کنید. در بسیاری از موارد که کاربر صرفا جهت تولید مه و ایجاد رطوبت در محل مورد نظر می باشد می تواند از مه پاش های فیتکو انگلیس (مه پاش پلاستیکی کم فشار فیتکو) استفاده کرد.

اگر برای خنک کردن و ایجاد محیطی باطراوت هستید در مکان های شخصی خود از مه پاش تک نازله اوربیت آمریکا استفاده کنید. لوله های اتصال این مه پاش ها قابلت انعطاف داشته و با توجه به نیاز شما شکل پذیر می باشد. این مه پاش ها دارای مدل های تک – دو و سه نازله می باشند. به طور مثال از مه پاش تک نازله اوربیت می توان برای ایجاد رطوبت در قفس پرندگان استفاده کرد و یا برای ایجاد رطوبت برای  گلدان های شما استفاده کرد.

تایمر مه پاش

تایمر مه پاش یکی از پرکاربرد ترین ها در نوع خود می باشد. این سیستم متناسب با نیاز شما قابلیت تنظیم داشته و در زمان های مشخص سیستم را روشن نموده و محیط مورد نظر با توجه به سیستم نصب شده مه پاشی می شود و بعد از تایم مورد نظر سیستم به صورت اتوماتیک خاموش می شود. این سیستم را می توان برای سیستم های مه پاش ۱ تا ۶ بار فشار استفاده کرد.

نمونه سیستم آبیاری مه پاش در گلخانه

آبیاری قطره‌ای گلخانه

با توجه به محدودیت‌های سیستم آبیاری بارانی و قابلیت‌های سیستم آبیاری قطره‌ای، این سیستم با اقبال بیشتری از جانب سرمایه‌گذاران این بخش روبه‌رو است و اکنون در اکثر گلخانه‌های معمولی اجراء می‌گردد.

در این روش آب، کودهای شیمیائی و سایر مواد مورد نیاز گیاه به‌صورت محلول توسط قطره‌چکان‌های نصب شده روی لوله‌های جانبی در اختیار گیاه قرار می‌گیرد.با دقت در طراحی و اجراء این سیستم می‌توان دقیقاً مقدار آب مورد نیاز گیاه را در اختیار آن قرار داده و راندمان کاربرد آب را به بیش از ۹۰ درصد افزایش داد و نظر به اینکه قطره‌چکان‌ها در کنار بوته یا ساقه گیاه قرار می‌گیرند، امکان رشد و توسعه علف‌های هرز از بین می‌رود.

همچنین با توجه به اینکه آبیاری با این روش مزاحمتی برای انجام سایر فعالیت‌ها در داخل گلخانه ایجاد نمی‌کند، طراح می‌تواند با افزایش ساعات آبیاری و کاهش قطر لوله‌ها و قدرت پمپ، هزینه اولیه سیستم را کاهش دهد. در این سیستم با توجه به درصد رطوبت بالای محیط ریشه می‌توان (برخلاف سیستم آبیاری بارانی) از آب لب‌شور نیز برای آبیاری گیاه استفاده کرد و در صورت کاشت گیاهان گران‌قیمت و احتمال انتقال و سرایت بیماری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها از محیط خارج گلخانه و خطر صدمه دیدن محصولات با نصب سنسور یا برنامه‌ریزی کامپیوتری، سیستم را کاملاً اتوماتیک کرده  و از رفت و آمد بی‌مورد به داخل گلخانه جلوگیری کرد.

نمونه سیستم آبیاری قطره ای گلخانه

برای کسب مشاوره از اینجانب سید علی موسوی مهندس مشاور با تجربه کاری بالا در این حوزه تماس بگیرید.